Ruimte voor vleermuis in brugpijler

Donkere, vorstvrije ruimtes met een hoge luchtvochtigheid zijn zeer geschikt als vleermuisverblijf.

Een zomer- en winterverblijf van vleermuizen zou in een bruggenhoofd c.q. de dragende wand van de brug aan beide zijde van de overspanning, kunnen worden gemetseld in de vorm van een holle ruimte met bovenin een put met de deksel in de zon. Positioneer de ingang aan de waterkant in de vorm van een spleetvormige , een toegang van 20 x 2 cm. De toegang dient  tussen 75 en 50 cm lager te zitten dan de bovenkant van de putdeksel, zodat warmte in de putdeksel blijft hangen. In de ruimte worden vervolgens bakstenen met gaten van 2 cm doorsnee en 8 cm diep aan het plafond gelijmd die in de ruimte als winterverblijf kunnen fungeren.

Zomerverblijf

Een zomerverblijf voor vleermuizen zou gerealiseerd kunnen worden aan de in de zon liggende zijkant van een brug: de zuid- of zuidwestkant. Plaats hier  3 keramische of stenen platen (minimaal 2 cm, maar liefst 5 cm dik en 300 cm lang bij 60 cm breed) tegen elkaar aan tegen de brug , op een manier dat er tussen de platen een taps toelopende ruimte ontstaat van 2,5 cm aan de onderkant c.q. de open kant, tot 1,5 cm aan de bovenkant. De bovenkant dient door een passende plaat te worden afgedicht. De zijkant moet eveneens met een passende plaat worden afgedicht. Er ontstaat dan een systeem met meerdere lamellen met daartussen spleten (van 2,5 naar 1,5 cm), dat bovendien de juiste temperatuureigenschappen heeft.

Winterverblijf

Een winterverblijf in een brughoofd kan bestaan uit een grote rechthoekige en dikwandige betonnen bak met een inhoud van > 50 m3 en een hoogte van ten minste 180 cm. Als het beton ter plekke gestort wordt, dan aan ‘’binnenkant’ tegen ruw hout, zodat
het beton ook een ruw profiel krijgt. De temperatuur moet in de winter koel (< 8 ˚C) en stabiel zijn, maar met gradiënt. De muren zijkanten en achterkant moeten bestaan uit > 70 cm beton en de muur naar waterkant toe +/- 30 cm, het plafond moet > 30 cm dik zijn, en er moet isolatie zijn tussen het wegdek en het plafond. In verband met de sociale functies van vleermuizen kunnen compartimenten worden gemaakt. Dit kan bijvoorbeeld gerealiseerd worden door twee-steens metselen, met een wisselende tussenafstand van 1,7 – 2,5 cm tussen de stenen, waarbij de bovenste 80 cm van de muur met opzet met relatief weinig specie worden gemetseld, zodat de dieren (vooral) in de staande voegen weg kunnen kruipen; lager dan 80 cm van het plafond, wel goed vullen met specie. Ook kunnen wegkruipmogelijkheden geplaatst worden door middel van platen tegen de muur (bijvoorbeeld platen met h x b = ca. 80 x 100 cm; en > 2 cm dik).

In plaats van de bruggen zelf geschikt maken als verblijfplaats voor vleermuizen kunnen bruggen ook geschikt gemaakt worden door een vleermuiskast onder de brugrand te hangen. Kies daarvoor de zuid- en/of westkant van de brug, zodat ze profiteren van de instraling van de zon. 

Onder de brug kan worden gewerkt met het aanbieden van ‘spleten’; een aantal parallelle planken, of keramische of betonnen platen, met een tussenruimte die van beneden naar boven taps toeloopt van 2,5 cm naar 1 cm.

Tips

  • Donkere ondergrondse ruimten, of grondgedekte structuren, hebben door hun temperatuurstabiliteit, vorstvrijheid en hoge luchtvochtigheid vooral een functie in de wintermaanden als winterverblijfplaats voor vleermuizen.
  • Donkere en normaalgesproken koele ‘onderaardse’ ruimten, die echter delen hebben die in de zon liggen en op zomerdagen sterk opwarmen, kunnen een functie hebben als zomerverblijfplaats.
  • Donkere ruimten die in het voor- en najaar zowel koelere als warmere delen hebben, worden gebruikt als tussenverblijven. Afhankelijk van het voedselaanbod en de temperaturen in de avond en nacht, kunnen dieren warme of juist koele plekken kiezen.
  • Bij voorzieningen voor vleermuizen aan of onder bruggen is het van belang de spleten onder de brug donker blijven.
  • Voor water in het algemeen geldt dat donkerte het water benutbaar maakt als foerageergebied voor een groter aantal vleermuissoorten.

Meer info en waar te bestellen

Neem voor deskundigadvies contact op met de Zoogdiervereniging

Deel deze maatregel:

Foto's